پانسمان زخم های باز
قبل از پانسمان کردن زخمهای باز، باید تفاوت زخمهای باز را با سایر زخمها از یکدیگر تمیز داد. زخم باز زخمی است که در آن بافتهای داخلی و خارجی بدن شکافته شده و باز شدهاند. عوامل زیادی باعث ایجاد زخم باز میشوند. این زخمها در حالتهایی مانند بریدگی، پارگی و سوراخشدگی پدید میآیند.
برای پانسمان این زخمها ابتدا باید آنها را با یک محلول ملایم شستشو داد. سرم نمکی بهترین محلولی است که میتوان با آن زخم را شست؛ این محلول همچنین باعث ایجاد تعادل در pH در محل زخم میشود.
برای زخمهای باز بهترین پانسمان، پانسمانی است که محیط اطراف و خود زخم را کمی مرطوب نگه دارد. زخم باز باعث پاره شدن سطح پوست میشود و در موارد وخیمتر، بافت داخلی پوست نیز شکافته میشود. برای بالا بردن سرعت درمان ناحیه آسیبدیده، بهترین راه مرطوب نگهداشتن محیط زخم است؛ سلولها برای تکثیر و بازسازی احتیاج به رطوبت کافی دارند.
خرید لوازم پانسمان
نکات مهم در پانسمان زخم
از آنجایی که زخمهای باز انواع مختلفی دارند بهتر است قبل از انتخاب پانسمان مناسب چند نکته را در نظر بگیرید:
- مکان زخم
- شدت و آسیب وارده بر اثر زخم
- عمق زخم
- دلیل ایجاد شدن زخم
آنتیبیوتیکهای موضعی که در حالتهای مختلف مانند پماد، کرم، روغن و اسپری یافت میشوند برای درمان این زخمها مناسب هستند. خراشیدگی و ساییدگی، زخمهای کوچکی هستند که توسط این آنتیبیوتیکها به خوبی بهبود مییابند. این پمادها همچنین محیط زخمهای باز را مرطوب نگه میدارند که باعث تسریع در امر بازسازی سلولها میشود. استفاده از چسب زخم و گاز استریل برای این زخمهای سطحی نیز باعث میشود تا در برابر عوامل بیرونی محافظت شوند.
پانسمان زخم های عمیق و بزرگ
زخمهای بازی که عمیقتر و بزرگتر هستند به درمانهای پیچیده تری نیاز دارند و فقط با استفاده از آنتیبیوتیکهای موضعی نمیتوان آنها را درمان کرد. اگر از زخمهایی که بر اثر پارگی ایجاد شدهاند و لبههای محل زخم از هم جدا شدهاند رنج میبرید، باید زخم را بخیه کنید یا از چسب زخم پروانهای که مناسبترین پانسمانها برای این زخمها هستند استفاده کنید. از آنجایی که این زخمها مایعات بیشتری از خود ترشح میکنند، باید از پانسمانی استفاده نمایید که این مایعات را به خود جذب کرده و در عین حال محیط زخم را برای بهبود سریعتر مرطوب نگهدارد.
خرید انواع ژل و کرم ترمیم زخم
بهترین پانسمان ها برای زخم باز و بزرگ
بهترین پانسمانها برای زخمهای باز بزرگ و شدید شامل موارد زیر هستند:
- پانسمان هیدروژل: که برای آبرسانی به زخمهای باز خشک و کم آب شده، خراشهای شدید یا ساییدگی و سوختگیهای جزیی مناسب است. هیدروژل به محل زخم آرامشبخشیده و باعث تسکین درد میشود و همچنین مکان زخم را مرطوب نگه میدارد.
- پانسمان هیدروکلوئید: نه تنها رطوبت مورد نیاز برای ترمیم را تامین میکند بلکه بافتهای مرده در محل زخم را با دبریدمان اتولیتیک برمیدارد. به طور کلی این پانسمانها برای زخمهای باز غیر عفونی با ضخامت کلی یا ضخامت نسبی که بسیار خشک هستند به کار میرود. با این حال این پانسمانها برای زخمهای باز ترشحات بالا مناسب نیستند.
- پانسمان آلژینات: برای زخمهایی مناسب است که مایعات زیادی از آنها ترشح میشود. این پانسمانها نه تنها محیط زخم را مرطوب نگه میدارند، بلکه ترشحات زخم را نیز به خود جذب میکنند و محیط را برای تشکیل بافت جدید آماده میکنند؛ این پانسمانها همچنین برای زخمهای باز که بر اثر دیابت ایجاد میشوند و زخمهای شدید فشاری مناسب هستند.
- پانسمان کلاژن: که باعث ایجاد سریعتر کلاژن در محل زخم میشود که برای بهبود زخم مورد نیاز است. بیشتر این پانسمانها برای زخمهای باز مناسب هستند؛ زیرا حاوی عامل آنتیمیکروب هستند. پانسمانهای کلاژن به تعویضهای مکرر نیاز ندارند؛ به همین دلیل برای انواع زخمهای باز مناسب هستند. با این حال این نوع پانسمان برای زخمهایی که مایعات زیادی دفع میکنند پیشنهاد نمیشوند.
نکات مهم جهت بهبود سریع تر زخم ها
به منظور بهبود سریعتر زخمها نه تنها باید پانسمان زخم را به نحو صحیح انجام دهید بلکه باید نکاتی را نیز مد نظر بگیرید تا به واسطه آنها زخم سریعتر خوب شود:
- زخم های باز به سرعت عفونی میشوند، به منظور دور نگه داشتن میکروبها از لایههای پوست و گسترده نشدن عفونت باید زخم را تا حد امکان تمیز و پاکیزه نگه داشت.
- فراموش نکنید که اگر زخمی عفونی باشد، مصرف آنتی بیوتیک ضروری است.
- گاهی به دلیل قند خون بالا بهبود زخم طولانی میشود بنابراین به سطوح مناسب قند در خون خود حتما توجه داشته باشید.
- اگر بهبود زخم خیلی طولانی شود، خطر ابتلا به سرطان پوست افزایش مییابد پس نباید نسبت به درمان زخمهای باز و عمیق بیتفاوت بود.
- از کندن زخمهایی که در مرحله خوب شدن هستند به شدت بپرهیزید چرا که در این صورت خطر بروز عفونت بیشتر میشود.
- معمولا محل زخم حتی پس از ترمیم کمی تیره میشود. زمان بهبود جای زخم به عواملی همچون ژنتیک، رنگ پوست و محل زخم بستگی دارد.
- از داخل به خارج یا از بالا به پایین خونریزی اطراف زخم را تمیز کنید. بهتر است برای این کار از پنبه آغشته به سرم شستشو استفاده نمایید. اگر عمل تمیز کردن اطراف زخم را برعکس یعنی از خارج به داخل انجام دهید، احتمال بروز عفونت بیشتر خواهد شد.
سخن پایانی
آشنایی با نحوه انجام پانسمان زخم به شما کمک میکند تا بتوانید به ترمیم زخمها کمک کرده و سرعت درمان آنها را بهبود بخشید. از آنجایی که احتمال بروز عفونت در زخمهای باز بسیار زیاد است به همین دلیل در پانسمان آنها باید نهایت دقت را به خرج داد تا از عفونی شدن ناحیه زخم پیشگیری شود. همه زخمها قابل پانسمان کردن در منزل نیستند و گاهی حتما به بخیه و اقدامات درمانی بیشتر در مراکز مجهز نیاز است اما به هر حال بهتر است تا همه افراد تا حدودی با کمکهای اولیه آشنا شوند.